Skolioza jest skrzywieniem trójpłaszczyznowym.
Kręgosłup dziecka ulega deformacji nie tylko do boku (płaszczyzna czołowa), ale również w przód -tył (płaszczyzna strzałkowa) oraz skręca się wokół własnej osi, czyli rotuje się ( płaszczyzna poprzeczna).
Zmianom ustawienia kręgosłupa w trzech płaszczyznach towarzyszy torsja – zniekształcenie kręgów.
Stwierdzenie skoliozy możliwe jest w sytuacji, gdy występują wszystkie powyższe deformacje kręgosłupa.
Skolioza często jest idiopatyczna, czyli nie znamy jej przyczyny.
Rodzajów skoliozy jest bardzo dużo.
Może mieć postać skoliozy -jedno; -dwu; -trzy łukowej, możliwe są także skoliozy o większej ilości łuków.
Każdy łuk skrzywienia ma stronę wklęsła i wypukła.
Przy skrzywieniach kręgosłupa dochodzi do przykurczy mięśniowych w obrębie miednicy, co sprzyja jej złemu ustawieniu, na które tez musimy zwrócić uwagę.
Indywidualny plan terapii ustalamy w zależności od rodzaju i przebiegu skoliozy, etapu zrostu kostnego oraz wielu innych czynników. Nie ma możliwości, aby kilkoro dzieci w jednej grupie zajęciowej miało takie same (niepoprawne) ustawienie miednicy, barków, takie same łuki skoliozy i przykurczy mięśniowe.
Maksymalny postęp w rehabilitacji dziecka ze skoliozą gwarantuje tylko indywidualne praca nad korekcją postawy.
Podczas ćwiczeń grupowych wzmacniane są mięśnie posturalne, rozciągane ogólne grupy mięśniowe, bez zwracania szczególnej uwagi na indywidualne potrzeby dziecka.
Wzmacnianie mięśni brzucha, mięśni grzbietu, mięśni pośladkowych podczas systematycznych zajęć grupowych nie przynosi efektu w postaci zmniejszenia skrzywienia, ponieważ nie tu tkwi problem skoliozy.
Skolioza u dzieci zaczyna się od zmniejszenia kifozy piersiowej i zniesienia lordozy lędźwiowej (wypłaszczenie pleców tzw. plecy płaskie).
Jeżeli podczas zajęć grupowych wzmocnione zostaną mięśnie grzbietu, doprowadzi to do większego wypłaszczenia kręgosłupa dziecka, czyli zmniejszy się wytrzymałość kręgosłupa, a to wpłynie na zwiększenie podatności na dalsze deformacje.
U dzieci ze skoliozą występują przykurcze mięśniowe, inne dla każdej ze stron ciała dziecka (asymetryczne). Bardzo istotny jest sposób ich rozciągania, którego celem jest doprowadzenie do jednakowego uczucia rozciągnięcia po obu stronach. Po osiągnięciu tego etapu, jeśli nadal występują ograniczenia mięśniowe, wprowadza się symetryczne ćwiczenia rozciągające.
Bardzo istotnym elementem podczas terapii dziecka ze skoliozą jest praca nad oddechem. Ćwiczenia oddechowe dobrane są do rodzaju skoliozy – pracując nad derotacją kręgosłupa, rozprężamy wklęsła stronę skoliozy.
Skolioza jest bardzo trudna do wyprowadzenia, dlatego musimy maksymalnie zaangażować dziecko, które jest tej terapii poddawane. Dziecko musi zrozumieć mechanizm powstawania skoliozy, jak również wiedzieć, dlaczego wykonuje dane ćwiczenie i na co to ćwiczenie wpływa. Dzięki temu świadomie może wykorzystać wiedzę zdobyta podczas ćwiczeń i samodzielnie wykonywać ćwiczenia korekcji ciała poza sala ćwiczeń. Gdy dziecko jest świadome swojego ciała, jest w stanie wykonywać bardzo precyzyjne ćwiczenia podczas zajęć, co daje nam lepsze efekty terapeutyczne. Taka edukacja dziecka nie jest możliwa podczas zajęć grupowych, ponieważ każde dziecko ma inne problemy, nad którymi trzeba pracować.
Przy pracy nad skolioza fizjoterapeuci wykorzystują specjalistyczne metody terapeutyczne. Często podczas zajęć wykonują prace na stole rehabilitacyjnym, gdzie precyzyjnie rozluźniają pojedyncze mięśnie za pomocą np. terapii tkanek miękkich, aby później była możliwa lepsza korekta skoliozy podczas ćwiczeń.
Podczas rehabilitacji indywidualnej każdy pacjent ze skoliozą jest dokładnie zbadany, plan terapii jest dobrany precyzyjnie pod kątem występującej skoliozy, ale też zwracamy uwagę na możliwości fizyczne dziecka i poziom świadomej pracy własnego ciała. Dzięki takiej formie terapii jesteśmy w stanie pracować nad zmniejszeniem skoliozy.
Gdy w grupie terapeutycznej znajduje się kilkoro dzieci niemożliwe jest, aby każde dziecko z osobna było tak dokładnie monitorowane, jak podczas zajęć indywidualnych.